De Boeddha heeft er mogelijks weinig over gezegd, maar mindfulness en seksualiteit kunnen absoluut samengaan. Ik wil het hier niet zozeer hebben over seksuele intimiteit als sleutel tot verlichting en bevrijding, maar over hoe mindfulness kan bijdragen tot meer authenticiteit en verbondenheid in onze seksuele relaties.

Hoe meer, hoe beter?

Vaak is ons seksleven gebaseerd op onze vorige ervaringen, maar ook culturele patronen en verwachtingen spelen een rol. Wat we bijvoorbeeld in films en boeken gepresenteerd krijgen, beïnvloedt onvermijdelijk hoe we onze eigen seksualiteit beleven. Zo hoorde ik Ross van Friends ooit zeggen dat hij al zes weken geen seks had gehad en hij daar dringend verandering in wou brengen. Blijkbaar waren zes weken voor hem en zijn vrienden ondraaglijk lang. In mijn eigen leefwereld viel dat nochtans best mee, zeker als vrijgezel. Toch deed het me als jong meisje even twijfelen: Heeft Ross gelijk? Ben ik wel normaal? De (subtiele) invloed van films en series op de manier waarop we naar onszelf kijken, is niet te onderschatten, denk ik.

Wat me de laatste tijd ook opvalt, is dat we seks gewoonlijk benaderen als een consumptiemiddel. Hoe meer we ervan hebben, hoe hoger onze status en hoe beter we ons voelen over onszelf. Het zit ook al in de uitdrukking: seks ‘hebben’. Alsof het iets is dat we kunnen vergaren, waar we altijd meer van willen. Terwijl er ook een totaal andere benadering mogelijk is: seks als communicatie tussen twee lichamen, twee zielen, twee unieke persoonlijkheden. Als een uitwisseling van liefde en energie. Lichamelijk genot is hier een onderdeel van, maar niet zozeer het doel. Het doel is eerder om nabij te zijn, elkaar te eren en te waarderen, de liefde en verbondenheid te vieren.

Ik wil hier geen oordeel vellen over de ene of de andere benadering, maar vooral aantonen dat er meer dan één manier is om seksualiteit te beleven. Dat andere benaderingen ook deel mogen worden van ons culturele discours, onze collectieve mindset. Want het lijkt me zonde om een heel leven te leven zonder ooit geproefd te hebben van een authentieke, diepgaande seksuele intimiteit, die voorbijgaat aan het consumptiemodel. Een seksuele verbinding waar niet enkel je lichaam bij betrokken is, maar ook je hart, geest en ziel.

Mindfulness tussen de lakens

Wat is mindful vrijen? Moet je dan de hele tijd met je aandacht bij je adem blijven? Of tegelijkertijd proberen mediteren met de ogen gesloten? Helemaal niet! Voor mij betekent mindful vrijen dat je volledig aanwezig bent in het moment, in contact met jezelf en de ander. Het andere uiterste is dat het vrijen volledig gebeurt op de automatische piloot: je bent maar half aanwezig, niet in contact met jezelf en daardoor ook niet werkelijk in verbinding met de ander. Wellicht zitten we meestal ergens tussen mindful en onmindful vrijen in. Het is een continuüm met vele tussenposities (pun not intended!).

Ik deel graag vanuit mijn eigen ervaring wat zou kunnen bijdragen aan een authentiekere en intiemere verbinding:

• Verbind je eerst met jezelf.
  Hoe kunnen we ons verbonden voelen met een ander als we niet in contact zijn met onszelf? Neem dus even de tijd om meer aanwezig te worden, om te landen in je lichaam. Voel de houding van je lichaam, de temperatuur, het contact met de grond, de stoel of de matras. Voel hoe de adem in en uit je lichaam stroomt. Doe dit zolang je nodig hebt om meer aanwezig te kunnen zijn.

• Zak van je hoofd in je lijf.
  Heb je een drukke dag gehad? Gaan er allerlei gedachten door je heen? Dat is heel normaal. Er kunnen plannen en herinneringen naar boven komen, zeker als je je even wil ontspannen. Merk je gedachten gewoon op en keer terug naar je lichaam. Word helemaal één met je lichaam. Welke houding wil je lichaam nu aannemen? Is er een bepaalde beweging waar jouw lichaam om vraagt?

  

• Stel jezelf de vraag: heb ik er wel zin in?
  Wil je echt vrijen, of is het eerder van ‘moeten’? Denk je dat je je partner iets verschuldigd bent? Of is seks misschien een manier om bevestiging te krijgen, je zelfbeeld op te krikken, of je eenzaamheid niet te moeten voelen? Wees eerlijk met jezelf over je verlangen naar fysieke nabijheid en ga na waar je werkelijk nood aan hebt.

  Mijn ervaring is dat mijn fysieke lichaam wel zin kan hebben om te vrijen, maar dat dat niet de enige factor is om rekening mee te houden. Misschien heeft mijn emotionele lichaam net nood aan iets anders. Een goed gesprek of een knuffel, bijvoorbeeld. Ik wil mezelf dan ook de vraag stellen: is het een volledige ja, op alle vlakken, of niet? Zeg ik ja vanuit mijn mind, body and soul, of enkel vanuit één van die drie?

• Ben je op de automatische piloot aan het vrijen?
  Val je steeds terug op dezelfde bewegingen en dezelfde posities, zonder dat je hier werkelijk voor kiest? Ben je vooral bezig met de ander en verlies je gemakkelijk het contact met jezelf? Zit je misschien vast in een patroon van te willen pleasen? Mensen zijn gewoontedieren en ook tussen de lakens toont zich dat. Merk het gewoon op als dit gebeurt. Zodra je het beseft, is er al iets veranderd.

  Kan je terugkeren naar dit moment en jezelf de vraag stellen: waar heb ik nu zin in? Wat wil mijn lichaam doen? Waar wordt mijn aandacht naar getrokken? Kan je eens experimenteren met zelf initiatief nemen, en je op andere momenten laten leiden? Wat voelt het meest vertrouwd? Als je de automatische piloot achterwege kan laten, tonen zich misschien allerlei nieuwe opties. Wat wil er nu gebeuren tussen jullie? Kan je het zich laten ontvouwen, of vrij je vanuit vooropgestelde ideeën en beelden waar je aan moet voldoen?

• Spreek het uit!
  Zeg je partner waar je behoefte aan hebt. Dan kunnen jullie samen kijken op welke manier jullie fysieke intimiteit willen beleven met elkaar. Misschien heb je nu meer nood aan zachte tederheid en nabijheid. En andere momenten heb je meer zin in sensualiteit en kan de seksuele energie tussen jullie stromen.

  Als je je eigen gevoelens en behoeften durft uit te spreken, kan je partner dat ook gemakkelijker doen. Misschien hebben jullie wel allebei meer zin in een andere vorm van intimiteit op dit moment? Of is er net nood aan ruimte en alleen zijn? Is seks een automatische strategie geworden, en zijn er misschien andere vormen van intimiteit die nu meer zouden dienen? Wees eerlijk met jezelf en spreek met elkaar over wat je werkelijk verlangt.

Je merkt het misschien: meer bewustzijn brengen in ons seksuele leven kan vergaande gevolgen hebben. Het raakt aan ons zelfbeeld en onze patronen, aan culturele en sociale normen die ons met de paplepel zijn ingegeven, aan onze hunkering naar intimiteit, liefde en verbondenheid. Als we mindful worden tussen de lakens, zijn we meer in contact met onszelf, onze verlangens en onze onderliggende behoeften. Op die manier kunnen we ons ook dieper verbinden met de ander. Het vraagt van ons om eerlijk te zijn met onszelf en open te durven communiceren. Als we dat doen, kan onze seksuele intimiteit een bron zijn van meer oprechtheid en wederzijdse verbondenheid. Een vreugdevolle dans die ons meer in het moment en in ons lijf brengt, en dichterbij elkaar.