Onlangs volgde ik een weekendretraite in de traditie van Thich Nhat Hanh. Drie dagen lang mindfulness beoefenen samen met 120 anderen: een heel krachtige ervaring. Het heeft me veel deugd gedaan en hernieuwde inspiratie gegeven.
Eén van de dingen die me trof, was toen een zuster zei dat we geen “mindfulness in Disneyland” beoefenen. We reizen niet naar het land van happy-happy joy-joy. Daar gaat het niet om. We staan net te midden van de realiteit zoals die is: soms chaotisch, overweldigend, of onrustwekkend. En daar proberen we meer mindful en liefdevol mee om te gaan. (Een levenslange oefening, I know.)
(c) Pexels
Terwijl de bommen vallen
We mogen niet vergeten dat de mindfulness traditie van Thich Nhat Hanh is ontstaan tijdens de Vietnamoorlog in de vorige eeuw. Wanneer hij dingen zegt als ‘Vrede in jezelf, vrede in de wereld,’ dan is dat geworteld in een ervaring van oorlog, geweld en vernietiging. Als hij zegt dat we hier en nu gelukkig kunnen zijn, dan is dat besef gegroeid vanuit zeer pijnlijke en mensonterende omstandigheden. Het geeft een extra diepgang en geloofwaardigheid aan zijn teachings, vind ik.
Mindfulness beoefenen is dus niet ‘gewoon een beetje ademen’ en meer rust vinden. Het doet me altijd pijn als mensen het reduceren tot een middel om met stress om te gaan. Het gaat veel verder dan dat. We doen niets minder dan het trainen van onze geest. We kijken diep in onze patronen van verlangen en aversie opdat we er vrijer van kunnen worden. We trainen onze mind om meer aanwezig te zijn. Om werkelijk vrede te vinden in onszelf, in het huidige moment.
Tijdens de retraite besefte ik opnieuw hoe mindfulness geen oppervlakkig luxeproduct is. Niet iets dat je ‘doet’ als je er eens 15 minuten tijd voor hebt. Het is een manier van leven. Het is een keuze om wakker te zijn, aanwezig, ontwaakt. Om vrede, liefde en mededogen te ontwikkelen. Op die manier is het een diepgaand transformatieproces. We trainen onze geest zo dat we bijdragen aan meer vrede en geluk in onszelf en anderen.
Terwijl het stormt
Mijn intentie voor de beoefening heeft door de retraite een nieuwe dimensie gekregen. Meer urgentie ook. Het is me weer duidelijk waarom het cultiveren van mindfulness en mededogen een topprioriteit is in mijn leven. Niet enkel voor mijn eigen rust of welzijn, maar zeker ook voor het grotere geheel. De monniken en nonnen van Plum Village benadrukken steeds het belang van de beoefening voor onze omgeving, voor de samenleving en de wereld.
Het volgende verhaal van Thich Nhat Hanh drukt dit heel mooi uit, vind ik:
“Door mindfulness te beoefenen, word je een eiland van vrede en mededogen. Het is als een boot vol mensen die de oceaan oversteekt: als ze een storm tegenkomen en iedereen raakt in paniek, zal de boot kapseizen.
Maar als er één persoon in de boot is die kalm kan blijven, kan die persoon andere mensen inspireren om kalm te blijven. En dan is er hoop voor de hele boot.
Wie is die persoon die kalm kan blijven in de situatie van nood? Jij moet die persoon zijn.”
Ik wens ons allemaal toe dat we in deze woelige tijden innerlijke vrede en rust mogen vinden.
Dat we een baken van mededogen en wijsheid mogen zijn voor anderen.
Dat we met heel ons hart mogen blijven beoefenen, als geschenk aan onszelf en de wereld.
Leave a reply