Al ben ik grote fan van de stilte en heb ik er zelfs zowat mijn beroep van gemaakt, toch blijft het ook voor mij vaak een uitdaging. Moeilijk om toe te geven, maar de automatische piloot van druk-druk-druk zit zeker ook in mij. Ont-moeten is echt niet gemakkelijk. In mijn vorige blogpost had ik het over de culturele oorzaak van ons onvermogen om stil te staan. De collectieve normen die ervoor zorgen dat we maar bezig blijven. Nu wil ik het hebben over een minder voor de hand liggende oorzaak van onze ratrace: we zijn doodsbang voor het donker.
De eeuwige paradox
(c) Daniyal Ghanavati_Pexels.com
Ik vind het een fascinerende paradox: we verlangen allemaal naar rust, maar we vinden het moeilijk om te ontspannen. We willen het graag rustiger aan doen want we hebben nood aan adempauze, en toch blijven we doorrazen. Zelfs als we tijd nemen om te ontspannen, zijn we nog vaak druk bezig: onze favoriete Netflixserie staat op en tegelijkertijd zijn we WhatsApp-conversaties aan het voeren en komen er allerlei meldingen binnen. Geen wonder dat we moeilijk tot rust komen aan het einde van de dag. Onze geest echt even pauze gunnen, komt er maar niet van. Werkelijk stilvallen doen we zelden.
Deze paradox houdt me al een hele tijd bezig. Het diepe verlangen naar rust enerzijds versus een schijnbaar onvermogen om effectief te kunnen rusten. De honger naar stilte en ontspanning versus de weerstand om te verstillen. Het besef dat het leven te snel gaat en toch de aarzeling om te vertragen. Ontzettend intrigerend, vind ik. Hoe geraken we hieruit? Hoe kunnen we de rust vinden waar we zo vurig naar verlangen?
Diep kijken
Misschien is het goed om onze weerstand eens onder de loep te nemen. Iedereen die zich ooit aan meditatie heeft gewaagd, kent deze weerstand. Dat deel in jou dat niet wil stilvallen, dat zich ertegen verzet. Ook al ben je ervan overtuigd dat meditatie jou goed doet, iets in jou vindt het maar niks en wil gewoon verder doen. Business as usual. Niet stoppen, stilvallen, vertragen. Dat verzet kan soms zo sterk zijn dat er van meditatie helemaal niets meer in huis komt. Een reden te meer om er eens dieper naar te kijken.
Mijn vermoeden is dat deze weerstand ons wil beschermen. Stilvallen is niet zonder risico: wat gaan we dan tegenkomen? Misschien komen er allerlei gedachten op die we liever niet hebben. De piekermodus wordt ineens duidelijk. Of we kunnen gevoelens tegenkomen die ongemakkelijk zijn. Verveling, onrust, irritatie, wanhoop, verdriet. En wat dan? Daarom denk ik dat onze ingebakken weerstand tegen stilvallen misschien wel een vermomde angst is voor het onbekende. Angst voor de onaangename gedachten en gevoelens die we kunnen ontmoeten als we stil worden. Want daar weten we geen blijf mee. Daar kunnen we maar moeilijk mee om.
Blijde boodschap
(c) Unknown
Als het dat is, dan is er goed nieuws. Zovele moedige mensen zijn ons voorgegaan in het opzoeken van de stilte. In het vertrouwd geraken met de donkere kanten van ons menszijn. Zij leren ons dat we niets hebben om bang voor te zijn. Dat we onze gedachten en emoties kunnen leren kennen en bevrienden. Dat we ze kunnen observeren zonder erdoor te worden meegezogen. Zelfs de meest pijnlijke gedachten en diepste emoties. Daar ligt net onze vrijheid, en de rust waar we zo enorm naar verlangen.
Wees dus niet te hard voor jezelf als je merkt dat je het moeilijk vindt om stil te vallen en de stilte werkelijk toe te laten in je leven. Weet dat je daar niet alleen in bent. Veel mensen worstelen hiermee. Het gaat ook volledig tegen de stroom in: zowel tegen de stroom van de maatschappij als tegen je eigen conditioneringen. Toch hoeft die weerstand jou niet te weerhouden om meer tijd te maken voor rust en stilte. Wees hierin ook niet te zacht voor jezelf. Je kan je weerstand leren opmerken en jezelf eraan herinneren dat die volkomen normaal is. Misschien zelfs de weerstand bedanken dat die jou probeert te beschermen, en vervolgens toch de stilte induiken. En de smaak van een diepere stilte proeven – een innerlijke rust en vrede, die er altijd is. Waar zoveel contemplatieve tradities naar verwijzen en die ook voor ons, hier en nu, toegankelijk is. Als we onze initiële weerstand overwinnen en de weg naar binnen durven gaan.
Leave a reply