Zitten en zwijgen
Zeven dagen stilte. Niets doen. Geen telefoon, geen boeken, geen gesprekken, geen afleiding. Just me, myself and I. En de bomen. En het meer. De zonsondergang. Een tas thee. Regendruppels die vallen op het dak. De zachtheid van mijn deken. Keelpijn die komt en gaat.
In plaats van mezelf voortdurend af te leiden met activiteiten, werd ik tijdens de retraite uitgenodigd om mezelf over te geven aan nietsdoen. Te vertragen, stil te vallen, gewoon bij mezelf aanwezig te zijn. Piece of cake, dacht ik in het begin, maar het bleek toch iets moeilijker dan ik had verwacht.
Door radicaal te stoppen met alle input, werden de stemmen in mijn hoofd duidelijker. De stem die zegt: vooruit, actie, doe iets! De stem die commentaar heeft op alles wat ik zie, hoor, doe, zelfs op wat ik denk. De stem die herinneringen uit het verleden herkauwt. En nog eens. En nog eens. Heel interessant om al die verschillende stemmen te leren kennen, zonder er automatisch in mee te gaan.
Een daad van moed, noemde Jeff het. De moed om bij jezelf aanwezig te zijn, met al je gedachten, emoties en lichamelijke sensaties die erbij horen. Terecht: het is bij momenten echt niet gemakkelijk om stil te staan en volstrekt niets te doen. Als het stil wordt, worden gedachten glashelder. Ook de pijnlijke herinneringen, de zorgen over de toekomst, of al die dingen die we niet leuk vinden aan onszelf. Geen wonder dat we de stilte vaak willen opvullen met allerlei bezigheden. Het kan heel onbehaaglijk zijn om alleen te zijn met onze gedachten.
Saai, saaier, saaist!
Ik dacht dat ik heel goed was in nietsdoen en de kunst van stilvallen al wel onder de knie had. Oeps! Het was best confronterend om te merken dat ik soms horendol werd van de stilte. Soms sloeg de verveling toe en wist ik geen blijf met mezelf. De drang om een boek te nemen en wat te lezen was dan heel sterk. Om met iets bezig te zijn, eender wat. Alles om de verveling en de onrust niet te hoeven voelen.
Het had ook wel iets grappigs: daar zat ik dan, op een retraite waar ik heel erg naar had uitgekeken, en ik verveelde me dood. Ik dacht dat ik enorm zou genieten van het stilvallen en het nietsdoen, maar het bleek soms ontzettend saai. Vaak was ik aan het aftellen naar de volgende activiteit: nog 25 minuten voor de meditatie begint, of nog 1,5 uur voor het avondeten. Een oefening in het leren omgaan met onrust en verveling. Een oefening ook in het niet blindelings luisteren naar mijn geest die me voortdurend aanzet om dingen te doen. “Wat zit je hier nu te zitten, Leni? Dit is tijdverlies!” of “Zet gewoon even je telefoon aan, dan voel je je beter”.
Als ik de verveling toelaat en er niet van wegloop, geef ik me over aan mijn huidige ervaring zoals die is. Ik loop niet weg van mezelf, ik vul de leegte niet op, ik leid mezelf niet af met dingen van buitenaf. Ik ben gewaar van de verveling en weet dat het een voorbijgaande ervaring is. Net zoals alle ervaringen van voorbijgaande aard zijn, hoe heftig en onaangenaam ook. Bovendien geef ik mezelf zo het signaal dat mijn ervaring er mag zijn, en dat ik er helemaal mag zijn precies zoals ik ben. Het is oké om onrust te voelen, of verveling, of verdriet. Een mooi cadeau aan mezelf om mijn ervaringen zich te laten ontvouwen, zonder ze te willen veranderen.
De moed om te ont-moeten
De naam ‘Ont-moeten’ heeft voor mij tijdens deze retraite meer betekenis gekregen. De kunst van het ont-moeten is nog meer verdiept. Het is een blijvende oefening om mezelf niet voorbij te lopen. Om mezelf toe te staan om te vertragen. Om mijn gedachten en emoties gewoon te laten komen en gaan. Om in contact te blijven met wat er in me leeft. Mezelf toe te staan te zijn zoals ik ben. En niet ergens anders te moeten zijn, niet iets anders te moeten doen, zelfs niet ‘goed’ te moeten mediteren. Wat een opluchting!
Het vraagt moed en het gaat tegen de stroom in, maar het is mogelijk om te proeven van de kracht van stilte. Om even tijd te nemen om niets te doen en stil te vallen. Om je innerlijke wereld te ontmoeten en je ervaring welkom te heten. En zo de vreugde en de vrijheid te kunnen ervaren van volledig thuiskomen in het huidige moment.
Ik wens ons allemaal veel momenten van ont-moeten toe. En de moed om stil te vallen en bij onszelf aanwezig te zijn. Een enorme cadeau aan onszelf en onze omgeving.
Van harte,
Leni
Leave a reply