Vasten anno 2015 ~ 40 dagen zonder nieuws

Vandaag begint de vasten. Tienduizenden Vlamingen doen mee aan Dagen zonder vlees, een fantastisch initiatief dat ik met heel mijn hart steun. Omdat ik sowieso al geen vlees eet, kan ik niet deelnemen aan deze vastenactie. Ik wil me de komende weken op iets anders focussen. Ik ga vasten anno 2015: niet zozeer op vlak van voeding, maar wel al het andere dat binnenkomt via mijn zintuigen.

Consumptie is veel meer dan wat we eten en drinken. Eigenlijk consumeren we alles wat we tot ons nemen: beelden, geluiden, smaken, geuren, kleuren, oftewel: alles wat we met onze zintuigen ervaren. Het gaat dus veel verder dan onze voeding. Ook boeken, films, gesprekken en smsjes kan je beschouwen als consumptie. Sommige zijn gezond en voedzaam, andere net iets minder. Tijdens deze vastenperiode wil ik een tijdlang consuminderen in de ruime zin van het woord. Misschien ga ik ook wat minder suiker eten – dat kan nooit kwaad – maar ik wil vooral minder films, websites, reclame, artikels, mailtjes, meningen, … Kortom: minder input. En niet enkel minder, maar selectiever. Ik wil kiezen voor die dingen die bijdragen tot geluk, inzicht en mededogen. Dat wordt de komende maanden mijn maatstaf.

You are what you consume

Toegegeven, ik begin niet helemaal van nul. Al enkele jaren probeer ik erop te letten om selectief te consumeren. Niet altijd gemakkelijk, want er is zovéél. Voor je het weet, ben je urenlang verdwaald op het wonderlijke web. Zelfs tijdens het schrijven van deze blogpost ben ik al enkele keren mijn mail gaan checken. Als ik even geen inspiratie heb, als de woorden niet vanzelf komen, dan schiet mijn automatische piloot meteen naar mijn inbox. Geen nieuwe mail. Ok. Blogpost. Focus! 🙂

Ik herinner me hoe ik me geleidelijk aan bewuster werd van de impact die films hadden op mijn gemoedstoestand. Tijdens een ochtendmeditatie merkte ik bijvoorbeeld dat lugubere beelden terugkwamen van een film die ik de avond voordien gezien had. Er werd gemoord, gemarteld en verkracht en het bracht die ochtend opnieuw gevoelens teweeg van angst en walging. Een tweetal jaren geleden besloot ik dan uiteindelijk om geen thrillers meer te kijken. Ik had er genoeg van. Het was enkele dagen na het zien van Loft, toen ik me bang voelde in mijn eigen appartement, zonder enige reden. Ik besefte dat het de nazindering was van de spanning in de film en besloot dat het kortstondige plezier van een filmavondje het onaangename gevoel achteraf niet meer waard was. Exit enge films.

Natuurlijk weet ik dat ik een gevoelig zieltje ben op dat vlak en ik kan me voorstellen dat niet iedereen zo heftig reageert op het zien van geweld. Toch ben ik ervan overtuigd dat zulke beelden en films altijd een impact hebben op de kijker. Ze wekken bepaalde gevoelens op, zoals angst, afschuw, verdriet, wanhoop en ze voeden ideeën als ‘niemand is te vertrouwen’ of ‘je kan ’s avonds best niet alleen buiten komen.’ Hetzelfde geldt voor boeken en tijdschriften. Zo las ik ooit dat een onderzoek heeft uitgewezen dat het zelfwaardegevoel van jonge meisjes negatief wordt beïnvloed door het lezen van bepaalde magazines. Dat had ik zonder het onderzoek ook al wel kunnen raden: zelf voel ik me ook altijd een tikje onzekerder na het doornemen van een vrouwenblad in de wachtkamer bij de tandarts. Als een tiener dus artikels leest over succesvol diëten en prachtige (gephotoshopte) fotomodellen, dan is het niet te verwonderen dat haar zelfvertrouwen afneemt. (Wat mij wel verwondert, is waarom die bladen toch zo populair blijven. Maar dit geheel tussen haakjes.)

Het nieuws: nefast of noodzakelijk?

In onze cultuur is het gebruikelijk om elke dag naar het nieuws te kijken. Zelfs meermaals (!) per dag het journaal volgen wordt niet als iets abnormaals beschouwd. Integendeel: als je niet naar het nieuws kijkt, riskeer je om als wereldvreemd te worden bestempeld. Nochtans kunnen we ons hier serieuze vragen bij stellen. Intelligente hedendaagse denkers als Alain de Botton en Russell Brand spreken zich hevig uit tegen de alomtegenwoordigheid van het nieuws. Ze beweren dat ‘the news’ hooguit ‘some news’ is en dat journalisten en programmamakers zeer eenzijdig berichten over wat er in de wereld gebeurt. Als je denkt dat het nieuws een objectief verslag is van de belangrijkste feiten van de dag, think again. Deze kritische visie haalt de vanzelfsprekendheid van onze verplichte dagelijkse portie nieuws volledig onderuit.

Wat mij vooral interesseert, is wat het nieuws nu precies met ons doet. Welke invloed heeft het op ons denken, ons gemoed, onze gevoelens? Maakt het ons wijzer, liefdevoller, gelukkiger? Of eerder wantrouwend en angstig? Draagt het bij tot ons innerlijk welzijn of voedt het onze piekergedachten en onze zorgen? En die vragen kunnen we ook stellen bij zowat alles wat we consumeren: soaps, films, praatprogramma’s, websites, e-mails, chatberichten, gesprekken, enzovoort.

Voor mij is de allerbelangrijkste vraag: wat doet dit met mij? Helpt het me om een gelukkiger en vrijer mens te worden, of niet? Voedt het mijn vertrouwen, vrijgevigheid en blijheid? Is het neutraal? Of brengt dit programma/ gesprek/ tijdschrift eerder wantrouwen of wanhoop in mij naar boven? En zoja: kan ik er in de toekomst dan misschien minder tijd en aandacht aan besteden? Is het nodig om dit te lezen, kijken, beluisteren, doen? Dat wil ik de komende weken steeds in mijn achterhoofd proberen te houden.

Doe je mee? Je zou eens kunnen experimenteren met 40 dagen zonder nieuws om te kijken welk effect dat op je heeft. Laat me zeker weten hoe het je bevalt 🙂

Een inspirerende, herbronnende vasten gewenst, lieve lezer!