Stadsmonniken ~ Zuurstof voor de ziel

Monnik gezocht!
In het prachtige boekje ‘Gelukkig zijn. De monnik als model’ beschrijft Hein Stufkens hoe belangrijk monniken zijn voor een samenleving. Net zoals we zuurstof nodig hebben om te kunnen leven, heeft een stad monniken nodig om gezond te zijn. Zonder monniken die hun leven wijden aan contemplatie, gebed, stilte en bezinning, zijn we verloren. Stufkens citeert een sprekend tekstje uit de tuin van een Trappistenabdij:

Monniken zijn als bomen
die ‘s nachts in stilte bestaan
en ervoor zorgen dat wij
weer zuivere lucht kunnen ademen.

Natuurlijk zal de wereld ook zonder monniken gewoon verder draaien. We zullen niet sterven zonder hen, of toch niet letterlijk. Maar, waarschuwt Stufkes, voor onze ziel is het wel van levensbelang dat er monniken zijn. In een samenleving die almaar door raast, hebben we tegenvoorbeelden nodig van stilte en bezinning. Mensen die tonen dat het anders kan. En die het ons daadwerkelijk voorleven, in soberheid en eenvoud.

De eerste keer in mijn leven dat ik in aanraking kwam met monniken, was ik zwaar onder de indruk. Het was tijdens mijn eerste retraite bij Thich Nhat Hanh. Ik herinner me nog goed dat ik door de monniken bezig te zien pas ontdekte wat mindfulness in de praktijk inhoudt. Na het jarenlang zelf te beoefenen en er ettelijke boeken over te lezen, zag ik het nu werkelijk belichaamd worden. In de manier waarop ze stapten, zaten, glimlachten en spraken. De gezamenlijke maaltijden vond ik het meest bijzonder. Aan tafel zitten met een monnik die aandachtig eet, helemaal aanwezig, was een kostbaar geschenk. Misschien wel leerrijker dan alle lezingen die ik die week bijwoonde. Alsof ik opnieuw leerde eten. Of liever: alsof ik begon in te zien wat mindful eten kon betekenen.

Iedereen kloosterling!
Ik weet niet hoe het bij jou zit, maar mij spreekt het kloosterleven wel aan. Je hele leven wijden aan de beoefening, mindfulness, Boeddha, God, liefde – of hoe je het ook wil noemen – vind ik niet alleen ontzettend bewonderenswaardig, maar ook enorm fascinerend. Ik heb al wel eens overwogen om alles achter te laten en ook zo’n leven te gaan leiden. Maar ik voel me nogal gehecht aan mijn eigen kleine universum hier: in deze stad, met mijn projectjes en de vriendengroep die ik koester. Ik zou het echt niet willen missen.

Het was dan ook een verademing om het boekje van Stufkens te lezen over de monnik in mezelf. Olé: ik hoef helemaal het klooster niet in om monnik te worden! De monnik is al een deel van ons. We hebben allemaal een ‘innerlijke monnik’ waar we op elk moment mee in contact kunnen treden: ‘In ieder van ons schuilt ergens een monnik, een kluizenaar of kluizenares, die op zoek is naar geluk, wijsheid, stilte’. Zo mooi als iets dat je al een tijdje onbewust aanvoelt, ineens glashelder beschreven wordt. De warme gloed van herkenning! Aha-erlebnis enzo, you know.

Ontmoet de monnik in jezelf
Iedereen kan dus gewoon monnik zijn in de stad. Stiekem. Stilletjes. Zonder gewaden, sluiers, kentekens, wierook, aureooltjes. Gewoon een stadsmonnik in jeans. ’s Ochtends naar het werk, ’s avonds aan de afwas. Zelfs te midden van een hectisch leven, kan je je altijd verbinden met je ‘innerlijke monnik’. Zo vaak en zo lang je maar wil.

Mij doet het alvast ontzettend deugd om de monnik in mezelf ruimte te geven. Te luisteren naar wat zij nodig heeft. Soms is dat gewoon een tijdje naar de wolken kijken. Of naar de vogeltjes luisteren, of de regen. Het kan vanalles zijn. Meestal is het iets heel simpels. Als je het stil maakt en aandacht geeft aan je innerlijke monnik, zal hij of zij je toefluisteren wat kan je doen om je ziel te voeden. Geniet ervan!

Doe je met me mee? Zullen we samen bouwen aan een leger stadsmonniken die stilte, contemplatie en bezinning een centrale plaats geven in het leven? Aan zo’n leger zou ik mijn belastinggeld alleszins best wel willen geven 😉